Internisten Alrijne
  • Home
  • Over
    • Website en verantwoording
    • Internisten >
      • Dhr. H.C. Ablij
      • Dhr. E. Batman
      • Mw. N.M Delfos
      • Mw. C.F.A Eustatia - Rutten
      • Dhr. B.A.T.F Gabreëls
      • Mw. L. Hardi
      • Dhr. S.V. Hendriks
      • Dhr. A. Iglesias del Sol
      • Mw. J.T. Jonker
      • Mw. N. Kelderman
      • Dhr. S.W. Kok
      • Mw. F.N. Lauw
      • Dhr. N. van der Lubbe
      • Mw. A.M Schrander - van der Meer
      • Mw. L.E.A.M.M. Spierings
      • Dhr. F.A.J Toonen
      • Dhr. E.T. van 't Wout
    • Plattegrond
  • Leidraad SEH en kliniek
    • Acute interne geneeskunde >
      • Acute Boekje 2017
      • Screening en behandeling van sepsis
      • Reanimatie protocol
      • Acute vergiftigingen
      • HAZMAT AHLS CBRN
      • Intoxicaties >
        • Paracetamol intoxicatie
        • Methanol intoxicatie
      • Acute monoartritis
    • Algemene interne geneeskunde >
      • B12 deficientie
      • Thiaminesuppletie bij alcoholmisbruik
      • Alcoholonthoudingssyndroom
      • Analyse van ascites >
        • Ascitespunctie uitvoeren
        • Ascites analyse en drainage
        • Spontane bacteriele peritonitis (SBP)
      • Samenvatting richtlijn hereditaire hemochromatose
      • Extravasatie van geneesmiddelen en infusievloeistoffen
      • Acute intermitterende porfyrie
      • IV suppletie bij hypofosfatemie
    • Vasculaire geneeskunde en trombose >
      • Longembolie >
        • Diagnostiek longembolie YEARS
        • Behandeling van DVT en longembolie (incl. NOAC's)
        • Duur van de behandeling
      • DVT en tromboflebitis
      • Hypertensief spoedgeval
      • Protocol bridging antistolling Alrijne
      • Bloedingen en DOAC's
      • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
      • Tromboseprofylaxe tijdens de zwangerschap en in het kraambed
      • Trombopenie en trombose
    • Infectieziekten >
      • Alrijne SWAB
      • Staphylococcus aureus bacteriemie
      • Pneumonie (CAP)
      • Spondylodiscitis
      • Protocol endocarditis
      • Intraveneuze antibiotica toediening thuis
      • Gehoorscreening bij vanco en genta
      • Spiegelbepalingen antibiotica
      • Splenectomie
      • Protocol voor screening en vaccinatieadvies bij volwassen patiënten (≥18 j) die gaan starten met immunosuppressiva
      • Tabel antimicrobiele middelen FTK
      • Protheseinfecties (PJI)
      • HIV indicator
      • Urineweginfecties bij volwassenen
      • Vermoeden antibiotica-allergie
      • Fractuur-gerelateerde infecties (FRI)
      • Influenza
      • Gentamicinedosis bij BMI > 30
    • Endocrinologie >
      • Corticoid stressschema
      • Acute bijnierschorsinsufficientie
      • Diabetesregulatie in het ziekenhuis
      • Acute ontregeling diabetes mellitus
      • Klinische metyrapontest
      • Peri-operatieve diabeteszorg
      • Vastenproef
    • Nefrologie >
      • Hyponatriemie
      • Hypernatriemie
      • Hypokaliemie
      • Hyperkaliemie
      • Hypercalciemie
      • Handboek nefrologie in de dienst
      • Preventie contrast nefropathie (samenvatting)
      • Analyse nierstenen
      • Richtlijn diagnostiek en beleid bij volwassenen met chronische nierschade (CNS)
    • Hematologie >
      • Instructies aanvragen beenmergpunctie
    • MDL >
      • Controle na poliepectomie of coloncarcinoom
    • Oncologie >
      • Consultatie palliatief team
      • Zakkaartje specialistisch thuisconsult palliatieve zorg
      • Protocol febriele neutropenie
      • Pijnprotocol
    • Geriatrie >
      • Protocol voor opname van patiënten zonder heupfractuur op de verpleegafdeling ouderengeneeskunde
  • Handboek polikliniek
    • Inleiding
    • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
    • Functietesten endocrinologie >
      • Aldosteron renine ratio
      • Zoutbelastingstest (klinisch)
      • Dorstproef
      • Korte SYNACTHEN-test
      • NVE
    • Niet-ischaemische onderarmstest
    • Analyse afweerstoornissen
    • Staken biologicals rond ingreep
    • Vasculaire geneeskunde >
      • Richtlijn CVRM
      • Analyse FH
    • Glucosewaarden
    • Follow-up MGUS
    • Endocrinologie >
      • Auto-antistoffen in type 1 diabetes
      • Behandeling DM met GLP-1
      • Schildkliernodus
      • Protocol bijnierincidentaloom
    • Follow-up CLL
    • Functietesten Algemeen >
      • Ijzeropnametest
    • ITP
  • Opleiding
    • Lokaal opleidingsplan
  • Wegwijzer A(N)IOS
    • Inwerkdocument A(N)IOS
    • Afspraak SEH-neurologie
    • SIT Leiden
    • Onverwachtse uitval arts-assistent
    • Privacy
  • Lopende studies
Hypercalciemie

Definitie:

Totaal gecorrigeerd serum-Ca hoger dan 2,65 mmol/l

Bepaling gecorrigeerd serum calcium:
Het serum-Ca dient gecorrigeerd voor het serum albumine (normaal 40 g/l) volgens de formule:

Gecorrigeerd serum-Ca = gemeten serum Ca in mmol/l + 0,025 mmol/l x (40 - gemeten serum albumine in g/l)

In 90% van de gevallen is de oorzaak een hyperparathureoïedie of maligniteit.


Pathofysiologie:
Calcium is een integraal onderdeel van vele biologische processen. Het is betrokken bij spiercontractie en -relaxatie, stolling, mitose en synaptische transmissie. Calcium bestaat in het lichaam in drie vormen.
  1. Calcium gebonden aan fosfaat in het skelet (98 procent)
  2. Calcium gebonden aan eiwit zoals albumine (1 procent)
  3. Geïoniseerd calcium, de biologisch actieve vorm (1 procent)

Kliniek hypercalciaemie ongeacht de oorzaak kan resulteren in : 
  • algehele malaise
  • depressie
  • verwardheid
  • bewustzijnsdaling, tot coma toe
  • polyurie, polydipsie
  • anorexie
  • misselijkheid
  • braken
  • obstipatie
  • spierzwakte.

Lichamelijk onderzoek: 
  • tekenen van uitdroging
  • tumoren, cachexie
  • hartritmestoornissen
  • tekenenen decompensatio cordis
  • verlaagde of afwezige reflexen
  • corneacalcificaties en/of calcificaties in de huid.

Oorzaken:
  1. Bijschildklier gerelateerd: hyperparathyreoidie, zelden carcinoom, lithiumintoxicatie.
  2. vit. D gerelateerd: vit. D-intoxicatie, sarcoïdosis en andere granulomateuse ziekten
  3. Maligniteit gerelateerd: solide tumoren met botmetastasen (m.n.: mamma- en longca.)
  4. Maligniteit gerelateerd zonder botmetastasen, humoraal gemedieerd (PTHrp),  haematologische maligniteiten zoals multipel myeloom, lymfomen en leukemie.
  5. Diversen: melk-alkalisyndroom (zeldzaam), (bij)nierinsufficiëntie, thiazidediuretica, hyperthyreoidie, overdosering Ca-preparaten, stuwingseffect bij bloedafname, m. Paget, immobilisatie (vooral bij kinderen

Laboratoriumonderzoek:
  • Bloed: PTH, Ca, fosf. albumine
  • kreatinine, ureum, Na, K, AF
  • arteriële Astrup, Mg, Cl
  • TE, eiwitspectrum.
  • Overweeg  : PTH related peptide (PTHrP) Urine: Bence Jones -eiwit, 24-uurs urine: kreatinine, Ca, fosf.

Aanvullend onderzoek:
  • Evt aanvullend onderzoek om tumor op te sporen (afhankelijk van situatie)
  • ECG: let op: verkorte QT-tijd (korter dan 0,35 sec.), vlakke T-toppen en tachycardie.

Beleid:
  1. Bij een Calcium > 4,0 mmol/l (ongeacht symptomen is dit is een spoedeisende en potentieel levensbedreigende situatie):
    1. rehydratie, bijvoorbeeld : twee kolven à 500 cc NaCl 0,9% à 1 uur, en vervolgens 4 kolven à 500 cc NaCl 0,9%  500 ml à 2 uur en dan NaCl 0,9 % 500 cc à 4 uur op geleide van hydratietoestand, diurese en preëxistente nierfunctie. K- en  magnesiumsuppletie: reken op 80 mmol K+ (overeenkomend met 6 gram KCl) per 24 uur en 8 mmol Mg2+ per 24 uur (LET OP: hypercalciëmie geeft polyurie ondanks dehydratie)
    2. furosemide 80 mg per 6 uur via pomp, pas starten na correctie van dehydratie
    3. zoledroninezuur 4mg i.v. in minimaal 15min, terughoudend bij nierklaring < 35ml/min. (voorheen werd APD 90mg gebruikt, zoledroninezuur is superieur). Alternatieven: calcitonine 5-10 MRC units/kg lichaamsgewicht/24 uur in 500 ml 0,9% NaCI à minstens 6 uur. (In geval van ernstige nierinsufficientie kan denosumab 120mg s.c. (off-label) als weliswaar kostbare optie overwogen worden)
    4. Bij falen van de therapie moet peritoneale dialyse of hemodialyse overwogen worden, met name bij zeer ernstige hypercalciëmie, coma en irreversibele nierinsufficiëntie.
  2. Bij een Calcium van 3,0 – 4,0 mmol/I : Rehydratie  en eventueel furosemide. Indien na 4 liter vocht geen verbetering optreedt dan starten met zoledroninezuur
  3. Bij een Calcium van  2,65 – 3,0 mmol/l : Hierbij is het te voeren beleid afhankelijk van de onderliggende ziekte, voor zover althans bekend, en de klinische toestand van de patiënt.
 
  • Steroïden (prednison 40-60 mg) zijn alleen geïndiceerd bij sarcoïdose, Vitamine D intoxicatie, maligne lymfoom, leukemie en multipel myeloom.
  • Cinacalcet (30-120mg dd): evt bij primaire hyperparathyreoidie.
 
  • Controles : Calcium, albumine, kreatinine, Natrium, Kalium en Magnesium à 4 uur , vochtbalans, bloeddruk, pols, hydratietoestand. Cave decompensatio cordis.
 
Auteur:
F. Toonen, laatste revisie 11-2018


  • Home
  • Over
    • Website en verantwoording
    • Internisten >
      • Dhr. H.C. Ablij
      • Dhr. E. Batman
      • Mw. N.M Delfos
      • Mw. C.F.A Eustatia - Rutten
      • Dhr. B.A.T.F Gabreëls
      • Mw. L. Hardi
      • Dhr. S.V. Hendriks
      • Dhr. A. Iglesias del Sol
      • Mw. J.T. Jonker
      • Mw. N. Kelderman
      • Dhr. S.W. Kok
      • Mw. F.N. Lauw
      • Dhr. N. van der Lubbe
      • Mw. A.M Schrander - van der Meer
      • Mw. L.E.A.M.M. Spierings
      • Dhr. F.A.J Toonen
      • Dhr. E.T. van 't Wout
    • Plattegrond
  • Leidraad SEH en kliniek
    • Acute interne geneeskunde >
      • Acute Boekje 2017
      • Screening en behandeling van sepsis
      • Reanimatie protocol
      • Acute vergiftigingen
      • HAZMAT AHLS CBRN
      • Intoxicaties >
        • Paracetamol intoxicatie
        • Methanol intoxicatie
      • Acute monoartritis
    • Algemene interne geneeskunde >
      • B12 deficientie
      • Thiaminesuppletie bij alcoholmisbruik
      • Alcoholonthoudingssyndroom
      • Analyse van ascites >
        • Ascitespunctie uitvoeren
        • Ascites analyse en drainage
        • Spontane bacteriele peritonitis (SBP)
      • Samenvatting richtlijn hereditaire hemochromatose
      • Extravasatie van geneesmiddelen en infusievloeistoffen
      • Acute intermitterende porfyrie
      • IV suppletie bij hypofosfatemie
    • Vasculaire geneeskunde en trombose >
      • Longembolie >
        • Diagnostiek longembolie YEARS
        • Behandeling van DVT en longembolie (incl. NOAC's)
        • Duur van de behandeling
      • DVT en tromboflebitis
      • Hypertensief spoedgeval
      • Protocol bridging antistolling Alrijne
      • Bloedingen en DOAC's
      • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
      • Tromboseprofylaxe tijdens de zwangerschap en in het kraambed
      • Trombopenie en trombose
    • Infectieziekten >
      • Alrijne SWAB
      • Staphylococcus aureus bacteriemie
      • Pneumonie (CAP)
      • Spondylodiscitis
      • Protocol endocarditis
      • Intraveneuze antibiotica toediening thuis
      • Gehoorscreening bij vanco en genta
      • Spiegelbepalingen antibiotica
      • Splenectomie
      • Protocol voor screening en vaccinatieadvies bij volwassen patiënten (≥18 j) die gaan starten met immunosuppressiva
      • Tabel antimicrobiele middelen FTK
      • Protheseinfecties (PJI)
      • HIV indicator
      • Urineweginfecties bij volwassenen
      • Vermoeden antibiotica-allergie
      • Fractuur-gerelateerde infecties (FRI)
      • Influenza
      • Gentamicinedosis bij BMI > 30
    • Endocrinologie >
      • Corticoid stressschema
      • Acute bijnierschorsinsufficientie
      • Diabetesregulatie in het ziekenhuis
      • Acute ontregeling diabetes mellitus
      • Klinische metyrapontest
      • Peri-operatieve diabeteszorg
      • Vastenproef
    • Nefrologie >
      • Hyponatriemie
      • Hypernatriemie
      • Hypokaliemie
      • Hyperkaliemie
      • Hypercalciemie
      • Handboek nefrologie in de dienst
      • Preventie contrast nefropathie (samenvatting)
      • Analyse nierstenen
      • Richtlijn diagnostiek en beleid bij volwassenen met chronische nierschade (CNS)
    • Hematologie >
      • Instructies aanvragen beenmergpunctie
    • MDL >
      • Controle na poliepectomie of coloncarcinoom
    • Oncologie >
      • Consultatie palliatief team
      • Zakkaartje specialistisch thuisconsult palliatieve zorg
      • Protocol febriele neutropenie
      • Pijnprotocol
    • Geriatrie >
      • Protocol voor opname van patiënten zonder heupfractuur op de verpleegafdeling ouderengeneeskunde
  • Handboek polikliniek
    • Inleiding
    • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
    • Functietesten endocrinologie >
      • Aldosteron renine ratio
      • Zoutbelastingstest (klinisch)
      • Dorstproef
      • Korte SYNACTHEN-test
      • NVE
    • Niet-ischaemische onderarmstest
    • Analyse afweerstoornissen
    • Staken biologicals rond ingreep
    • Vasculaire geneeskunde >
      • Richtlijn CVRM
      • Analyse FH
    • Glucosewaarden
    • Follow-up MGUS
    • Endocrinologie >
      • Auto-antistoffen in type 1 diabetes
      • Behandeling DM met GLP-1
      • Schildkliernodus
      • Protocol bijnierincidentaloom
    • Follow-up CLL
    • Functietesten Algemeen >
      • Ijzeropnametest
    • ITP
  • Opleiding
    • Lokaal opleidingsplan
  • Wegwijzer A(N)IOS
    • Inwerkdocument A(N)IOS
    • Afspraak SEH-neurologie
    • SIT Leiden
    • Onverwachtse uitval arts-assistent
    • Privacy
  • Lopende studies