Internisten Alrijne
  • Home
  • Over
    • Website en verantwoording
    • Internisten >
      • Dhr. H.C. Ablij
      • Dhr. S. Anten
      • Dhr. E. Batman
      • Mw. N.M Delfos
      • Mw. C.F.A Eustatia - Rutten
      • Dhr. dr. T.W.H. Flinsenberg
      • Dhr. B.A.T.F Gabreëls
      • Mw. L. Hardi
      • Dhr. S.V. Hendriks
      • Dhr. A. Iglesias del Sol
      • Mw. J.T. Jonker
      • Dhr. B.R.P. Jonkers
      • Mw. N. Kelderman
      • Dhr. S.W. Kok
      • Mw. F.N. Lauw
      • Dhr. N. van der Lubbe
      • Dhr. E.V. Planken
      • Mw. A.M Schrander - van der Meer
      • Mw. L.E.A.M.M. Spierings
      • Dhr. F.A.J Toonen
      • Mw. H.M. Wesselius
    • Plattegrond
  • Leidraad SEH en kliniek
    • Acute interne geneeskunde >
      • Acute Boekje 2017
      • Zakkaartje sepsis screening (SOFA score) en behandeling
      • Screening en behandeling van sepsis
      • Reanimatie protocol
      • Acute vergiftigingen
      • HAZMAT AHLS CBRN
      • Intoxicaties >
        • Paracetamol intoxicatie
        • Methanol intoxicatie
      • Acute monoartritis
    • Algemene interne geneeskunde >
      • B12 deficientie
      • Thiaminesuppletie bij alcoholmisbruik
      • Alcoholonthoudingssyndroom
      • Analyse van ascites >
        • Ascitespunctie uitvoeren
        • Ascites analyse en drainage
        • Spontane bacteriele peritonitis (SBP)
      • Samenvatting richtlijn hereditaire hemochromatose
      • Extravasatie van geneesmiddelen en infusievloeistoffen
      • Acute intermitterende porfyrie
      • IV suppletie bij hypofosfatemie
    • Vasculaire geneeskunde en trombose >
      • Longembolie >
        • Diagnostiek longembolie YEARS
        • Behandeling van DVT en longembolie (incl. NOAC's)
        • Duur van de behandeling
      • DVT en tromboflebitis
      • Hypertensief spoedgeval
      • Protocol bridging antistolling Alrijne
      • Bloedingen en DOAC's
      • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
      • Tromboseprofylaxe tijdens de zwangerschap en in het kraambed
      • Trombopenie en trombose
    • Infectieziekten >
      • Alrijne SWAB
      • Staphylococcus aureus bacteriemie
      • Pneumonie (CAP)
      • Spondylodiscitis
      • Protocol endocarditis
      • Intraveneuze antibiotica toediening thuis
      • Gehoorscreening bij vanco en genta
      • Spiegelbepalingen antibiotica
      • Splenectomie
      • Protocol voor screening en vaccinatieadvies bij volwassen patiënten (≥18 j) die gaan starten met immunosuppressiva
      • Tabel antimicrobiele middelen FTK
      • Protheseinfecties (PJI)
      • HIV indicator
      • Urineweginfecties bij volwassenen
      • Vermoeden antibiotica-allergie
      • Fractuur-gerelateerde infecties (FRI)
      • Influenza
      • Gentamicinedosis bij BMI > 30
    • Endocrinologie >
      • Corticoid stressschema
      • Acute bijnierschorsinsufficientie
      • Diabetesregulatie in het ziekenhuis
      • Acute ontregeling diabetes mellitus
      • Klinische metyrapontest
      • Peri-operatieve diabeteszorg
      • Vastenproef
    • Nefrologie >
      • Hyponatriemie
      • Hypernatriemie
      • Hypokaliemie
      • Hyperkaliemie
      • Hypercalciemie
      • Handboek nefrologie in de dienst
      • Preventie contrast nefropathie (samenvatting)
      • Analyse nierstenen
      • Richtlijn diagnostiek en beleid bij volwassenen met chronische nierschade (CNS)
    • Hematologie >
      • Instructies aanvragen beenmergpunctie
    • MDL >
      • Controle na poliepectomie of coloncarcinoom
    • Oncologie >
      • Consultatie palliatief team
      • Zakkaartje specialistisch thuisconsult palliatieve zorg
      • Protocol febriele neutropenie
      • Pijnprotocol
  • Handboek polikliniek
    • Inleiding
    • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
    • Functietesten endocrinologie >
      • Aldosteron renine ratio
      • Zoutbelastingstest (klinisch)
      • Dorstproef
      • Korte SYNACTHEN-test
      • NVE
    • Niet-ischaemische onderarmstest
    • Analyse afweerstoornissen
    • Staken biologicals rond ingreep
    • Vasculaire geneeskunde >
      • Richtlijn CVRM
      • Analyse FH
    • Glucosewaarden
    • Follow-up MGUS
    • Endocrinologie >
      • Auto-antistoffen in type 1 diabetes
      • Behandeling DM met GLP-1
      • Schildkliernodus
      • Protocol bijnierincidentaloom
    • Follow-up CLL
    • Functietesten Algemeen >
      • Ijzeropnametest
    • ITP
  • Opleiding
    • Lokaal opleidingsplan >
      • Hoofdstuk 4: Overzicht verplichtingen en verplichte opleidingsactiviteiten voor de aios
      • Hoofdstuk 5: Specifieke taken en verplichtingen van de opleider en de leden van de opleidingsgroep
      • Hoofdstuk 6: Kwaliteitsinstrumenten en opleidingsklimaat
      • Hoofdstuk 8: Lange leerlijnen >
        • Lange leerlijn bedside basisechografie Interne geneeskunde Alrijne ziekenhuis >
          • Interactieve video Lumify
      • Hoofdstuk 9: Klinische stage Algemeen Interne geneeskunde
      • Hoofdstuk 10: Verplichte stages Interne geneeskunde >
        • Consultenstage
        • Intensive Care stage
      • Hoofdstuk 11: Keuzestages >
        • Stage nefrologie
        • Stage longziekten
        • Stage cardiologie
        • Buitenlandse keuzestage (Tropenstage Curacao)
    • Wegwijzer AIOS interne geneeskunde JNIV 2018
  • Wegwijzer A(N)IOS
    • Introductie en werkafspraken SEH voor A(N)IOS interne geneeskunde
    • Introductie en werkafspraken A(N)IOS interne geneeskunde algemeen >
      • Introductie en werkafspraken A4 voor A(N)IOS
    • SIT Leiden
    • Onverwachtse uitval arts-assistent
    • Poortfunctie neurologie
    • Privacy
  • Lopende studies
Trombocytopenie en Immuun trombocytopenie (ITP)

Een trombocytopenie is een veel voorkomend symptoom en kan gezien worden bij een groot aantal aandoeningen. Een trombocytopenie kan worden veroorzaakt door een verminderde aanmaak van trombocyten in het beenmerg (zoals bij een MDS, bij deficiënties of medicatie) of door toegenomen verbruik/afbraak. Tevens kan er sprake zijn van een pseudotrombocytopenie door trombocyten aggregatie in EDTA. Bij een trombocytopenie geeft het bloedbeeld vaak al richting voor de onderliggende oorzaak en het is dan ook van belang altijd een leukocyten differentiatie en beoordeling van het rode bloedbeeld aan te vragen. De meest voorkomende oorzaken van een trombocytopenie worden weergegeven in tabel 1.
Bij een geïsoleerde trombocytopenie wordt gedacht aan een immuun trombocytopenie (ITP), eerder ook bekend als immuun trombocytopenische purpura. Dit is een geïsoleerde verworven trombocytopenie. Bij een ITP is er sprake van een immuun gemedieerde ziekte, waarbij er auto-antistoffen worden gevorm tegen de trombocyten, die vervolgens worden afgebroken. De klachten bij presentatie zijn zeer uiteenlopend: van slechts hematomen tot ernstige gastro-intestinale of intracerebrale bloedingen. Naast een primaire ITP kan ook een secundaire ITP worden gezien. Dit kan voorkomen bij o.a. CLL, systemische auto-immuunziekten en een H. pylori infectie. De diagnose ITP wordt gesteld door andere oorzaken van een trombocytopenie uit te sluiten middels de hieronder weergegeven diagnostiek. Om een ITP vast te stellen is het volgens de Nederlandse richtlijn niet noodzakelijk om een beenmerg punctie te verrichten. Wel kan er een beenmergpunctie worden verricht wanneer er wordt getwijfeld aan de diagnose of wanneer er sprake is van een therapie refractaire ITP.  

Diagnostiek:
In de anamnese wordt aandacht besteed aan:
  • Bloedingsneiging
  • Doorgemaakte infecties
  • Medicatie
  • Alcoholgebruik
  • Reizen

​Bij het vermoeden op een ITP moet het volgende aanvullende onderzoek worden ingezet 1:
  • Volledig bloedbeeld, reticulocyten, Leukocyten en differentiatie, trombocyten in citraat en microscopische beoordeling rode bloedbeeld.
  • ABO en Rhesus bloedgroep.
  • PT en aPTT, eiwitspectrum en bij hemolyse: directe antiglobuline test (DAT).
  • Vitamine B12 en foliumzuur
  • TSH en fT4
  • CMV, EBV, HIV en HCV serologie, onafhankelijk van risico profiel of achtergrond.
  • Zwangerschapstest
  • Helicobacter Pylori test (ademtest of antigeen test in faeces)
  • Echo abdomen om de milt grootte vast te stellen

Het is niet noodzakelijk om een beenmergpunctie te doen voor het stellen van de diagnose ITP. Dit kan wel worden overwogen bij een therapie refractaire ITP.
 
Behandeling:
De Nederlandse richtlijn raadt niet aan elke patiënt met een ITP direct te behandelen. Dit moet individueel worden bepaald aan de hand van onder andere het trombocyten getal en de bloedingsneiging. Indien er onvoldoende effect wordt bereikt op de eerste lijn therapie, wordt patiënt verwezen naar een hematoloog.
Voor de eerstelijns behandeling kan gekozen worden uit dexamethason (1e keus) of prednison (wanneer wordt verwacht dat patiënt intolerant is voor dexamethason):

Dexamethason: 40mg per dag gedurende 4 dagen, bij uitblijven van respons kan dit na 10 dagen worden herhaald.

Prednison:  1 mg/kg/dag gedurende maximaal 21 dagen waarna de prednison langzaam wordt afgebouwd. Bij onvoldoende respons wordt de prednison versnel afgebouwd.
 
Behandeling bij bloedingen
Bij lichte (slijmvlies) bloedingen;: Tranexeminezuur max 4d 1000mg

Bij Ernstige bloedingen: IVIG 1 gram/kg/dag gedurende 1-2 dagen gecombineerd met dexamethasons 40mg of methylprednison 1000mg. Bij vitale bloedingen dient trombocyten transfusie gegeven te worden naast de IVIG en corticosteroïden. 
 

Oorzaken van trombocytopenie:

Pseudotrombocytopenie
  • EDTA
  • Congenitale afwijkingen met reuzentrombocyten

Verminderde aanmaak
  • Deficiënties
  • Alcohol
  • medicamenteus
  • Beenmerg verdringing
  • MDS
  • Congenitale afwijkingen
  • Hypo- of hyperthyreoïdie

Toegenomen verbruik

  • ITP
  • Hypersplenisme
  • Infectie (o.a. CMV,EMV, HIV, HCV, Dengue, malaria)
  • H. pylori
  • DIS
  • TTP
  • HUS
  • HIT
  • Medicamenteus
  • Systemische auto-immuunziekten (SLE, reuma, antifosfolipidensyndroom)
  • Ziekte van von Willebrand type IIb

 

Samenstelling:
L. Hardi en A. Cornelisse, 2021

Bronnen:
Nederlandse richtlijn ITP 2020
American Society of Hematology 2019 guidelines for immune thrombocytopenia.
  • Home
  • Over
    • Website en verantwoording
    • Internisten >
      • Dhr. H.C. Ablij
      • Dhr. S. Anten
      • Dhr. E. Batman
      • Mw. N.M Delfos
      • Mw. C.F.A Eustatia - Rutten
      • Dhr. dr. T.W.H. Flinsenberg
      • Dhr. B.A.T.F Gabreëls
      • Mw. L. Hardi
      • Dhr. S.V. Hendriks
      • Dhr. A. Iglesias del Sol
      • Mw. J.T. Jonker
      • Dhr. B.R.P. Jonkers
      • Mw. N. Kelderman
      • Dhr. S.W. Kok
      • Mw. F.N. Lauw
      • Dhr. N. van der Lubbe
      • Dhr. E.V. Planken
      • Mw. A.M Schrander - van der Meer
      • Mw. L.E.A.M.M. Spierings
      • Dhr. F.A.J Toonen
      • Mw. H.M. Wesselius
    • Plattegrond
  • Leidraad SEH en kliniek
    • Acute interne geneeskunde >
      • Acute Boekje 2017
      • Zakkaartje sepsis screening (SOFA score) en behandeling
      • Screening en behandeling van sepsis
      • Reanimatie protocol
      • Acute vergiftigingen
      • HAZMAT AHLS CBRN
      • Intoxicaties >
        • Paracetamol intoxicatie
        • Methanol intoxicatie
      • Acute monoartritis
    • Algemene interne geneeskunde >
      • B12 deficientie
      • Thiaminesuppletie bij alcoholmisbruik
      • Alcoholonthoudingssyndroom
      • Analyse van ascites >
        • Ascitespunctie uitvoeren
        • Ascites analyse en drainage
        • Spontane bacteriele peritonitis (SBP)
      • Samenvatting richtlijn hereditaire hemochromatose
      • Extravasatie van geneesmiddelen en infusievloeistoffen
      • Acute intermitterende porfyrie
      • IV suppletie bij hypofosfatemie
    • Vasculaire geneeskunde en trombose >
      • Longembolie >
        • Diagnostiek longembolie YEARS
        • Behandeling van DVT en longembolie (incl. NOAC's)
        • Duur van de behandeling
      • DVT en tromboflebitis
      • Hypertensief spoedgeval
      • Protocol bridging antistolling Alrijne
      • Bloedingen en DOAC's
      • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
      • Tromboseprofylaxe tijdens de zwangerschap en in het kraambed
      • Trombopenie en trombose
    • Infectieziekten >
      • Alrijne SWAB
      • Staphylococcus aureus bacteriemie
      • Pneumonie (CAP)
      • Spondylodiscitis
      • Protocol endocarditis
      • Intraveneuze antibiotica toediening thuis
      • Gehoorscreening bij vanco en genta
      • Spiegelbepalingen antibiotica
      • Splenectomie
      • Protocol voor screening en vaccinatieadvies bij volwassen patiënten (≥18 j) die gaan starten met immunosuppressiva
      • Tabel antimicrobiele middelen FTK
      • Protheseinfecties (PJI)
      • HIV indicator
      • Urineweginfecties bij volwassenen
      • Vermoeden antibiotica-allergie
      • Fractuur-gerelateerde infecties (FRI)
      • Influenza
      • Gentamicinedosis bij BMI > 30
    • Endocrinologie >
      • Corticoid stressschema
      • Acute bijnierschorsinsufficientie
      • Diabetesregulatie in het ziekenhuis
      • Acute ontregeling diabetes mellitus
      • Klinische metyrapontest
      • Peri-operatieve diabeteszorg
      • Vastenproef
    • Nefrologie >
      • Hyponatriemie
      • Hypernatriemie
      • Hypokaliemie
      • Hyperkaliemie
      • Hypercalciemie
      • Handboek nefrologie in de dienst
      • Preventie contrast nefropathie (samenvatting)
      • Analyse nierstenen
      • Richtlijn diagnostiek en beleid bij volwassenen met chronische nierschade (CNS)
    • Hematologie >
      • Instructies aanvragen beenmergpunctie
    • MDL >
      • Controle na poliepectomie of coloncarcinoom
    • Oncologie >
      • Consultatie palliatief team
      • Zakkaartje specialistisch thuisconsult palliatieve zorg
      • Protocol febriele neutropenie
      • Pijnprotocol
  • Handboek polikliniek
    • Inleiding
    • Behandeling PMR en arteriitis temporalis
    • Functietesten endocrinologie >
      • Aldosteron renine ratio
      • Zoutbelastingstest (klinisch)
      • Dorstproef
      • Korte SYNACTHEN-test
      • NVE
    • Niet-ischaemische onderarmstest
    • Analyse afweerstoornissen
    • Staken biologicals rond ingreep
    • Vasculaire geneeskunde >
      • Richtlijn CVRM
      • Analyse FH
    • Glucosewaarden
    • Follow-up MGUS
    • Endocrinologie >
      • Auto-antistoffen in type 1 diabetes
      • Behandeling DM met GLP-1
      • Schildkliernodus
      • Protocol bijnierincidentaloom
    • Follow-up CLL
    • Functietesten Algemeen >
      • Ijzeropnametest
    • ITP
  • Opleiding
    • Lokaal opleidingsplan >
      • Hoofdstuk 4: Overzicht verplichtingen en verplichte opleidingsactiviteiten voor de aios
      • Hoofdstuk 5: Specifieke taken en verplichtingen van de opleider en de leden van de opleidingsgroep
      • Hoofdstuk 6: Kwaliteitsinstrumenten en opleidingsklimaat
      • Hoofdstuk 8: Lange leerlijnen >
        • Lange leerlijn bedside basisechografie Interne geneeskunde Alrijne ziekenhuis >
          • Interactieve video Lumify
      • Hoofdstuk 9: Klinische stage Algemeen Interne geneeskunde
      • Hoofdstuk 10: Verplichte stages Interne geneeskunde >
        • Consultenstage
        • Intensive Care stage
      • Hoofdstuk 11: Keuzestages >
        • Stage nefrologie
        • Stage longziekten
        • Stage cardiologie
        • Buitenlandse keuzestage (Tropenstage Curacao)
    • Wegwijzer AIOS interne geneeskunde JNIV 2018
  • Wegwijzer A(N)IOS
    • Introductie en werkafspraken SEH voor A(N)IOS interne geneeskunde
    • Introductie en werkafspraken A(N)IOS interne geneeskunde algemeen >
      • Introductie en werkafspraken A4 voor A(N)IOS
    • SIT Leiden
    • Onverwachtse uitval arts-assistent
    • Poortfunctie neurologie
    • Privacy
  • Lopende studies