Metyrapon test
Indicatie
Onderzoek van de cortisolafgifte door de hypothalamus-hypofyse-bijnieras
Principe
Door het blokkeren van het bijnierschorsenzym 11-betahydroxylase wordt de omzetting van 11-deoxycortisol naar cortisol geremd. De reactie van de hypothalamus en de hypofyse op het lage cortisolgehalte wordt hierdoor getest. Indien er sprake is van een intacte hypothalamus-hypofyse-bijnieras, zal een stijging van de CRH- en ACTH-concentratie plaatsvinden gevolgd door een stijging van het gehalte 11-deoxycortisol.
Interpretatie:
Indien er sprake is van een intacte hypothalamus-hypofyse-bijnieras, zal een stijging van het ACTH-gehalte plaatsvinden gevolgd door een stijging van het gehalte 11-deoxycortisol.
Normaal gesproken wordt er een 11-deoxycortisolconcentratie > 200 nmol/l en een cortisolconcentratie van < 200 nmol/l gevonden na metyrapontoediening.
FIGUUR:
Indicatie
Onderzoek van de cortisolafgifte door de hypothalamus-hypofyse-bijnieras
Principe
Door het blokkeren van het bijnierschorsenzym 11-betahydroxylase wordt de omzetting van 11-deoxycortisol naar cortisol geremd. De reactie van de hypothalamus en de hypofyse op het lage cortisolgehalte wordt hierdoor getest. Indien er sprake is van een intacte hypothalamus-hypofyse-bijnieras, zal een stijging van de CRH- en ACTH-concentratie plaatsvinden gevolgd door een stijging van het gehalte 11-deoxycortisol.
Interpretatie:
Indien er sprake is van een intacte hypothalamus-hypofyse-bijnieras, zal een stijging van het ACTH-gehalte plaatsvinden gevolgd door een stijging van het gehalte 11-deoxycortisol.
Normaal gesproken wordt er een 11-deoxycortisolconcentratie > 200 nmol/l en een cortisolconcentratie van < 200 nmol/l gevonden na metyrapontoediening.
FIGUUR:
Benodigdheden
- 2x stolbuis zonder gel (roodbruine dop)+ 1x EDTA buis op IJS !!, + 1 ingevuld labformulier metyparonfunctietest
- Metyrapon bestellen
Uitvoering
Tijdstip van bloedafname is uiterlijk 9:00
- De patiënt wordt ’s middags opgenomen.
- De Metyrapon wordt besteld: 2 gram bij gewicht < 70 kg; 2.5 gram bij gewicht 70 – 90 kg; 3 gram bij gewicht > 90 kg
- De patiënt is nuchter vanaf 24:00 de avond van opname.
- Om 24:00 neemt patiënt de Metyrapon met een beker melk.
- De patiënt blijft in bed en nuchter tot de volgende ochtend tussen 8:00 en 9:00 bloed wordt afgenomen voor ACTH, cortisol en 11-deoxycortisol.
- Er moet een ontbijt klaarstaan voor de patiënt na de test.
- De patiënt mag een half uur nadat het ontbijt op is naar huis.
WERKSCHEMA Metyrapon test
protocol tijd: t=0
kloktijd gepland: 24:00
handeling:
- toedienen Metyrapon per os
protocol tijd: t=8 uur
kloktijd gepland: 08:00
handeling:
- EDTA-buis (paarse dop) op ijs direct naar lab: ACTH
- 2x stolbuis(roodbruine dop): cortisol + 11-deoxycortisol
Auteur:
dr. N. Kelderman, 10-2019